روش­های استخراج معادن

برای دسترسی به ذخایر ارزشمند موجود در زمین و استخراج مواد معدنی، از روش­های مختلفی استفاده می­کنند که بسته به شرایط معدن و محل قرار گیری ماده معدنی متفاوت خواهد بود. مواد معدنی جز سرمایه­ های طبیعی هر کشوری به شمار می­روند که خوشبختانه کشور ما در بین کشورهایی با بیشترین میزان ذخایر طبیعی جای می­گیرد و بخش زیادی از مواد مورد نیاز صنایع دیگر را می­توان با کمک معادن موجود تامین کرد.

صنعت معدن در گذشته جدی گرفته نشد و شرکت­های سرمایه­ گذاری علاقه ای به ورود به بازار معدن نداشتند اما با اعلام برنامه دولت مبنی بر گسترش بخش معادن تا سال 1404، صنعت معدن جانی دوباره گرفت و امکانات مورد نیاز برای استخراج ماده معدنی در اختیار مهندسین قرار داده شد. مواد معدنی پس از استخراج از دل معادن، به کارخانجات فرستاده می­شوند تا توسط سنگ ­شکن­ ها به قطعات ریزی تبدیل شده و ناخالصی­ ها از آن­ها جدا شود.

آخرین نوشته ها:

• مهمترین معادن ایران
• اکتشاف و حفاری معدن چه مراحلی دارد؟
• معادن قاره آفریقا
• اکتشاف معدن چگونه انجام می‌شود؟
• حفاری معدن چگونه انجام می شود؟

مواد معدنی به چهار روش مختلف از دل معادن استخراج می­شوند که در ادامه به توضیح روش­ها خواهیم پرداخت.

روش های استخراج معدن

• روش استخراج زیرزمینی: برای دست­یابی به ذخایر قرار گرفته در اعماق زمین، از روش استخراج زیرزمینی استفاده می­کنند که هزینه­های بیشتری به نسبت روش استخراج رو باز دارد. جهت استخراج مواد معدنی تونل­هایی در دل زمین ایجاد می­کنند که به کمک آن­ها میتوانند دسترسی راحت­تری به ماده پیدا کنند. پس از اینکه توسط شفت­ها یا تونل، سنگ­های معدنی استخراج شدند آن­ها را به سطح زمین می­آورند تا عناصر ارزشمند آن را از سایر ناخالصی­ها جدا کنند.
• روش استخراج رو باز: برای ذخایر معدنی که در پوسته زمین قرار گرفته­اند و دسترسی به آن­ها راحت است از روش استخراج روباز بهره می­برند. در روش استخراج روباز معمولا یک پوشش گیاهی، خاک یا لایه­هایی از خاک را کنار می­زنند تا به ماده معدنی مورد نظر خود دسترسی پیدا کنند.
• روش استخراج پلاسری ( ته نشینی): در روش استخراج پلاسری برای بدست آوردن مواد معدنی ارزشمند ماند فلزات از رسوبات حاصل از کانال­های رودخانه­ ای و ماسه­ های موجود در ساحل کمک می­گیرند. نیمی از تیتانیوم استخراج شده در سراسر جهان، با کمک روش استخراج پلاسری از دل زمین خارج می­شود که پس از انجام مراحل استخراج، ماده معدنی را شست و شو می­دهند تا کانی­ های ارزشمند باقی بمانند و سپس آن را خشک و آبگیری می­کنند.
• روش استخراج در محل: در این روش که برای معادن خاصی مانند معدن اورانیوم مورد استفاده قرار می­گیرد، ابتدا منبع ماده معدنی در عمق زمین را دچار انحلال کرده و سپس آن را بر روی سطح پردازش می­کنند.
• روش استخراج با آب : این روش به دلیل هزینه­ های پایین مورد توجه مهندسین زیادی قرار می­گیرد اما محدودیت­های بیشتری نسبت به سایر روش­های استخراج دارد. در این روش برای استخراج مواد معدنی از آب یا یک حلال مایع برای خارج کردن مواد ارزشمند استفاده می­کنند. روش استخراج با آب به سه دسته کلی تقسیم می­شود که بسته به شرایط معدن می­توان یکی از آن­ها را استفاده کرد: روش استخراج هیدولیکی، روش استخراج انحلالی و روش استخراج شناور.
• روش استخراج هیدرولیکی: در روش استخراج هیدرولیکی آب را با فشار 3 تا 14 اتمسفر به سمت کانسنگ می­فرستند تا به قطعات کوچکی تبدیل شود. سپس مواد معدنی کوچک شده به همراه آب به محل جداسازی فرستاده می­شود. یکی از معایب این روش در استفاده از آب زیاد است و تنها در مکان­هایی کاربردی است، که آب کافی برای استخراج مواد معدنی وجود داشته باشد.
• روش استخراج انحلالی: بخشی از عملیات آماده سازی استخراج انحلالی در عمق زمین و بیشترین بخش آن در سطح زمین انجام می­پذیرد به همین دلیل می­توان روش استخراج انحلالی را یک روش استخراج روباز دانست. این روش برای کانی­هایی کاربردی است که قابل حل بوده و یا می­توانند به دوغاب تبدیل شوند.
• روش استخراج لایه روبی: زمانی که یک ماده معدنی در بستر رودخانه­ های کم عمق مشاهده شد می­توان از روش استخراج لایه روبی برای انتقال آن­ها به سطح زمین استفاده کرد. در این روش از یک ماشین سنگین مانند بیل چرخشی کمک می­گیرند تا به ماده معدنی دسترسی پیدا کنند؛ البته این روش تنها برای رودخانه­های با عمق 50 تا 60 متر کاربردی خواهد بود.
• روش استخراج از دریا: برای دریاها و رودخانه ­هایی که عمقی بیشتر از 50 متر دارند، از روش استخراج دریایی استفاده می­کنند. در این روش همه مراحل با کمک یک کشتی انجام خواهد گرفت؛ تمامی تجهیزات مورد نیاز برای استخراج بر روی کشتی نصب شده و مواد استخراج شده هم به داخل کشتی منتقل می­شوند.